jazz blues rock

Στο τέλος του 19ου αιώνα, στις φτωχές περιοχές του αγροτικού νότου των νεοσύστατων Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, αφού ολοκληρώθηκε η «εκκαθάριση» των ινδιάνων και ενώ ξεκινούσε η μαζική μετανάστευση προς τον εκβιομηχανισμένο πλέον πλούσιο βορρά, οι μουσικές τάσεις ήταν κυρίως τρείς:

 

• Ακούγονται τα πρώτα gospels. Τα gospels  είναι η φυσική εξέλιξη των θρησκευτικών ύμνων spirituals. Ο όρος προέρχεται από τις λέξεις god (θεός) και spell (λόγος). Είχαν έντονα συγκινησιακά και δραματικά στοιχεία ατομικού αυτοσχεδιασμού και σύντομα (μετά το 1910) τραγουδιόντουσαν με τη συνοδεία πιάνου, αρμόνιου Hammond ή ακόμη και ολόκληρης ορχήστρας. Συχνά στις θρησκευτικές λειτουργίες συμμετέχουν και λευκοί.

 

---

 

• Εμφανίζεται το blues  (γαλάζιο, μεταφορικά θλιμμένο στη γλώσσα των αμερικανών), ως νέα μορφή τραγουδιού με κοινωνικό κυρίως περιεχόμενο. Τα πρώτα blues προέρχονται από τα τραγούδια της δουλειάς των μαύρων σκλάβων (φυτείες, σιδηρόδρομοι, κάτεργα),  όπου τους εμψύχωναν και έδιναν ρυθμό στις εργασίες τους. Η εξέλιξη των blues είναι πολύ σημαντική για την έως σήμερα πορεία της παγκόσμιας μουσικής και θα εξεταστεί λεπτομερώς σε επόμενα άρθρα.

 

  
 

---

• Οι λευκοί αγρότες του νότου αναπτύσσουν το δικό τους μουσικό ιδίωμα, τη μουσική country (ύπαιθρος).  Παρά την μακρόχρονη συμβίωση και τον γόνιμο μουσικό αλληλοεπηρεασμό μαύρων και λευκών στον αγροτικό νότο, οι λευκοί άποικοι (και ειδικότερα οι αγγλοσάξονες «φανατικοί λευκοί») ανέπτυξαν ένα μουσικό ιδίωμα που βασιζόταν στις ιρλανδέζικες μπαλάντες των μπυραριών. Αναπόφευκτα, η country επηρεάστηκε (αλλά και επηρέασε ως ένα βαθμό) σημαντικά από τη μουσική των μαύρων, ενώ η εξέλιξή της μας οδηγεί έμμεσα στο rock’ n roll και ακόμη παραπέρα. Οι στίχοι των τραγουδιών της country έχουν συναισθηματικό κυρίως περιεχόμενο, ενώ απουσιάζει εντελώς το στοιχείο του αυτοσχεδιασμού που υπάρχει έντονο στη μουσική των μαύρων. Συχνά η country αποκαλείται ως «το blues των λευκών», όρος μάλλον ατυχής αφού οι συνθήκες εμφάνισης και χρήσης είναι εντελώς διαφορετικές. Πάντως σήμερα η country μουσική, παρά την βιομηχανικής μορφής τυποποίησή της, επιζεί σχεδόν αυτούσια στην περιοχή των Η.Π.Α. και μάλιστα είναι ακόμη ιδιαίτερα δημοφιλής στο νότο.

Πολύ πριν η θηριώδης μουσική βιομηχανία των Η.Π.Α. διαδώσει (κατ’ άλλους επιβάλλει) την αφρο-αμερικανική μουσική σε όλο τον πλανήτη, η μουσική των μαύρων άρχισε να ακούγεται και στην Ευρώπη. Καθοριστικές ήταν οι συναυλίες spiritual μουσικής των μαύρων φοιτητών Fisk Jubilee brothers, οι οποίοι μεταξύ 1871 και 1878 έδωσαν σειρά συναυλιών σε ευρωπαϊκές πόλεις με σκοπό την ίδρυση του πανεπιστημίου μαύρων σπουδαστών Fisk. Η αλληλοεπίδραση λευκής και μαύρης μουσικής, συνεχίστηκε και συνεχίζεται έως σήμερα μέσα από το blues και την εξέλιξή του.